Diagnose MS

Wat ik zou doen als ik nu de diagnose MS zou krijgen.

Als ik destijds had geweten wat ik nu weet was ik meteen anders begonnen. Kijk inmiddels heb ik bijna zeven jaar RRMS en ik mag niet klagen. Heeft het me veranderd? Ja sowieso, ik heb me aangepast om er zoveel mogelijk uit te kunnen halen. 

Destijds wist ik niet dat ik me als eerste op stresscontrole moest richten, spanningen slaan meteen op MS. Qua voeding had ik sneller op een beter pad kunnen zijn want het is wetenschappelijk bewezen dat er voor MS slechte en juist goede voedingstoffen zijn. Maar ja ik was moe, in onzekerheid en ik wist het allemaal niet. In de begintijd vond ik dat ik al gezond aan het eten was dus dacht ik dat het niet een groot verschil zou maken.

Nu zou ik vanaf het begin een logboek  bijhouden, ik heb wel dingen vastgelegd op m'n  MS blog maar ik heb gemerkt dat een privé schrijfselboek mij echt helpt. Als ik nu de diagnose zou krijgen zou ik dat meteen inzetten als geheugen en om alles van me af te schrijven.

Stresscontrole

Ja ja, iets waar ik tegenaan hikte, alleen het woord al: mediteren. Zo het is eruit en dat ging best goed want inmiddels heb ik er een stapel boeken over gelezen, apps en youtube gebruikt, enzovoorts. Daar had ik meteen mee moeten beginnen destijds dat is een ding wat zeker is. Mijn favoriete boeken zijn: De Geheimen van Meditatie en Zonder Stress van Davidji.

Mijn eerste ervaring met meditatie had ik tijdens de yoga lessen bij Monique, ze had er eentje bij die ik nu even niet onder woorden ga brengen want op papier is het heel anders merk ik, maar die gebruik ik nog steeds hoewel ik al een tijd geen lessen meer volg. Als ik het koud heb, spanning kwijt moet of gewoon als ik er aan denk om het doen dan warmt het lijf er van op en het werkt elke keer ontspannend.

De yogalessen had ik veel eerder moeten nemen, ik heb er van geleerd wat ik nodig heb om het lijf soepel te houden en te ontspannen.Waarom heb ik me destijds laten tegenhouden door het feit dat het lijf de elastische kwaliteiten heeft van een houten plank? En waarom had ik die ene angst van tijdens zo'n les met vreemden op matjes liggend, als het compleet stil is tijdens een "zen iets", onbeheerst in de lach te zullen schieten? De yoga angst van toen zou ik nu zeker niet hebben.

Vrijwel alle dagen begint het lijf met een rondje oefeningen die het heeft geleerd van Monique tussen fantastisch lieve 50+ yoga'sters waartussen ik me de Benjamin waande met m'n 40+.

En ik zou ook beginnen in het inspirerende boek Koud Kunstje van Wim Hof, de Iceman. Al tijdens het lezen, vorig jaar in januari, ben ik begonnen met koud douchen 's ochtends en intermittent fasting. Het geeft wilskracht, een fitte start van de dag en qua vasten hoop ik op nieuwe frisse cellen voor het lijf.

Voeding

Als ik nu de diagnose zou krijgen zou ik meteen beginnen met eten volgens de OMS leefstijl die wetenschappelijk onderbouwd is, dus uitgetest. In voeding heb ik me enorm verdiept door stapels boeken gelezen en veel artikelen in tijdschriften en op internet. Mijn favoriete boek is, heel verrassend, Overcoming Multiple Sclerosis van Professor George Jelinek, ik heb de eerste editie (Engelstalig) gekregen van mijn ouders en gelezen in 2015. De link naar de gratis digitale Nederlandse vertaling heb ik onderaan dit bericht geplaatst (tussen meer links naar handige informatie). Pas na een schub in april 2016 was ik er klaar voor om het lijf een serieuze poging te laten doen om het te testen, ik moest blijkbaar eerst een knop omzetten om er qua voeding helemaal voor te gaan. 

Simpel gezegd gaat het erom dat het lijf met MS ontstekingsremmende voeding nodig heeft en ontstekingsopwekkend eten niet meer binnen moet krijgen. Het heeft me energie teruggegeven, middagdutjes weggestuurd, en naarmate ik meer dingen uit het boek heb toegevoegd aan mijn leefstijl ben ik me beter gaan voelen. Was leuk geweest als ik daar meteen mee begonnen was voor mezelf, A en de kids.

Luisteren naar het lijf

Als hardloopverslaafde bleef ik het gevoel missen dat je er van krijgt en ik heb het nog voorzichtig geprobeerd. Na een piepklein rondje interval van 2 minuten wandelen en 1 minuut joggen was ik topfit, yes we can. Alleen de volgende dagen kon het lijf niks, griepgevoel en hallo fatigue. Achteraf had ik toen beter kunnen stoppen maar nee, ik heb het nog een aantal keren geprobeerd met hetzelfde resultaat. Bij elkaar opgeteld heeft het lijf, door mijn niet luisteren, toch wel een paar weken in bed moeten doorbrengen. 

Wietolie

Jammergenoeg mag ik er niet mee autorijden anders zou ik het nu zeker nog gebruiken. In 2016 toen ik een schub had gehad in april heb ik wietolie gebruikt. Het lijf werd er blij van met minder gevoelsstoornissen en een beter concentratievermogen, scherpe fitheid all over the place. 

Een ander klimaat uitproberen

In Kroatië is gebleken dat het lijf oppept als het in een droger klimaat is met koud zwemwater binnen bereik. Warme landen bezoeken zag ik eerst niet zitten, wat als je eindelijk op vakantie bent met A die het hele jaar hard heeft gewerkt, onze drie boys die zich erop verheugen en Mamsie moet in bed liggen vanwege de warmte? G vertelde dat zijn vrouw veel baat heeft bij hun vakanties naar Hongarije, dat ze zich tijdens de autorit al beter gaat voelen door het drogere klimaat, dat heeft ons overgehaald om het te proberen. Gevoelsstoornissen worden veel minder en het lijf fitter, hoe fijn is dat? Dat het voor mij zo heeft uitgepakt is puur geluk natuurlijk want elke MS is anders. 

Davidji

Headspace app meditatie

Overcoming MS

Digitale Nederlandse versie van het OMS boek van professor George Jelinek

Terry Wahls

Wim Hof

MS Vereniging

MS web

National MS society

MS Moe

Afgelopen zaterdag dacht het lijf dat het de Elfstedentocht had gezwommen of zoiets, niks is minder waar natuurlijk. Het gevoel van tandartsverdoving had zich verspreid, all over the place. Verzwaard alsof het door een muur van modder baggerde, liep het lijf heen en terug van het bed naar de badkamer en toen de finish was gehaald gooide de maag alles eruit. Total loss.

MS Fatigue: "Een van de meest voorkomende symptomen van MS is is de karakteristieke moeheid, de zogenaamde fatigue. Fatigue behoort voor elke derde persoon met MS tot het meest belastende symptoom van MS. Meer dan tachtig procent van de mensen met MS lijdt aan de zwakte en lusteloosheid die in de loop van de dag toeneemt. Deze vorm van fatigue onderscheidt zich duidelijk van moeheid zoals de gezonde mensen deze kennen".

In 2016 startte ik met de OMS leefstijl en een paar weken later was de tijd van "'s middags slapen om de de dag door te komen" voorbij. Alleen ondertussen is is het lijf wat afgetakeld. Het afgelopen jaar kreeg het wel extraatjes zoals intermittent fasting, 's ochtends onder de koude douche en de Spaanse zon heeft het in de zomer even opgepept. Ja en verder is het gewoon gepamperd met meditatie, ochtend yoga, wandelingen met T en van alles wat bij OMS hoort. Wie weet heeft het iets anders nodig, teruggrijpen naar de wietolie liever niet want dan mag ik niet autorijden.

Een MS dip laat me meestal op zoek gaan naar mogelijkheden om me fitter te voelen. Google heb ik laten zoeken op "multiple sclerosis smoothie", na de ene site las ik de andere. Het boek Persoonlijk Leefstijlplan van Richard de Leth heb ik weer eens doorgebladerd op m'n Kobo en zo ben ik op het punt gekomen dat ik als proef ga oer eten, paleo, om te beginnen minimaal vijf dagen tenzij het me neerhaalt. Het heeft raakvlakken met dr. Terry Wahl's Protocol wat me vanaf het begin naast OMS ook aanspreekt, alleen werd ik destijds na een paar dagen koolhydraat arm eten poepiechagarijnig.

Het vlees lokt me niet, rood vlees is een no go. De peulvruchten, die ik als bruine bonen viesvinder heb aangeleerd om te eten, gaan eruit plus volkoren producten, m'n havermout, enzovoorts. Er is geen kant en klaar beste keuze pakketje voor het lijf want iedereen heeft het anders, dus blijf ik af en toe nieuwe dingen uitproberen. Vier weken iets toevoegen en het daarna vier weken weglaten, of andersom. Er tegenop kijkend om die koolhydraten eruit te gooien eerst een proeftijd van vijf dagen, als het lijf gezellig door de proeftijd komt krijgt het oer eten een verlenging naar totaal vier weken.

Het logboek onthoudt alles wat het lijf per dag eet, wat het gedaan heeft en hoe blij het is.

Als het lijf zo'n fatigue dip heeft kan het eerst weinig, daarna kan de maag weer iets binnenhouden en gaat het weer lopen, de trap af en korte wandelingen maken buiten met T. Korte inspanning en daarna rust: koffie zetten en daarna op een stoel zitten, ochtend yoga en zitten, stofzuigen en bankliggen, boodschappen halen bankliggen.

Inmiddels kan het lijf dat al weer doen en nu moet het niet teveel gaan doen op een dag, maar goed dat is gister al weer gebeurd. Het hoofd wil meer dan het lijf kan en het lijf merkt sowieso achteraf pas dat het teveel heeft gedaan, dan krijg je dat.



https://oersterk.nu/product/persoonlijk-leefstijlplan/
https://richarddeleth.nl/
https://www.msweb.nl/ms-onderzoek/diagnostisch/vermoeidheid-en-ms/
https://terrywahls.com/
https://mssavedmylife.com/

Boekentip 't Hooge Nest

Tijdens de tweede Wereldoorlog bestieren twee joodse zussen - Janny en Lien Brillenslijper - een van de grootste onderduikadressen in Nederland: 't Hooge Nest, een villa in 't Gooi.

Terwijl de laatste joden in Nederland worden opgejaagd gaat het leven van enkele tientallen onderduikers zo goed en kwaad als het ging door, pal onder de neus van NSB-buren en nazikopstukken. Toch wordt het Nest verraden en de familie Brillenslijper belandt met het laatste transport in Auschwitz, samen met de familie Frank. 't Hooge Nest is een verhaal over moed, verraad en menselijkheid in barbaarse tijden, en brengt een ongekende geschiedenis met kracht tot leven.

Gister mee begonnen en vanochtend uitgelezen, aangrijpend en indrukwekkend, okay ik heb het niet droog gehouden. Het boek is verteld door degenen die het zelf hebben meegemaakt, ik vind het prachtig geschreven.  

Roxanne van Iperen

OMS Recept Lasagne met zoete aardappel en rode linzen

Twee uien fijn snijden en in een kookpan kort bakken, roerend met eventueel een beetje water, tot ze glazig zijn. Kokend water erbij en ongeveer honderdvijftig gram rode linzen, alles moet ruim onder water staan. Zeezout, uienpoeder, oregano naar smaak toevoegen en twintig minuten laten koken, af en toe roeren.

Ondertussen ongeveer zes grote wortels in kleine stukjes snijden in een koekenpan bakken, een beetje water toevoegen en blijven roeren. Na ongeveer vijf minuten een hand vol sperziebonen erbij doen. Paprikapoeder, kurkuma poeder, kerriepoeder, zwarte peper naar smaak toevoegen en water als het nodig is. De "pap" van linzen en uien kan erbij, eventueel eerst uit laten lekken. Het "groentelinzenmengsel' is klaar.

De bodem van de ovenschaal bedekken met een laagje van het "groenten linzen mengsel", daarop een laagje dungesneden schijfjes zoete aardappel. Nog een keer het "groenten linzen mengsel" en daarna weer een laag zoete aardappel schijfjes. Bovenop nog een laatste laag van het "groenten linzen mengsel mengsel". En als laatste een laagje van samen gemalen cashewnoten en edelgistvlokken.

In het midden van een heteluchtoven op honderdvijfenzeventig graden bakken gedurende ongeveer vijfenveertig minuten. Even snijden om te testen of de zoete aardappel zacht en gaar is.

OMS, Overcoming Multiple Sclerose

MS Logboek bijhouden

Het is wandeltijd en ik kom M tegen, zoals meestal raken we in gesprek want we hebben een klik. Over haar kinderen, over haar zelf, van alles en ineens weet ik niet meer hoe ze heet. Een paar minuten eerder groette ik haar dus met haar voornaam en waar is die informatie nu gebleven? Als ik thuis kom weet ik het nog niet, ik weet het wel alleen kom ik er niet op. Het is een "in de war wattenhoofd" toestand in mijn bovenkamer, altijd al geweest natuurlijk, dikke puinhoop ^-^

Vorig jaar ben ik begonnen met mijn "logboek" omdat mijn warrige wattenhoofd veel informatie kwijtraakt. Zoveel mogelijk wil ik opschrijven van wat ik nu meemaak, herinneringen van vroeger, gesprekken, anekdotes, ik heb het meegenomen op vakantie en alles. Het is gewoon een A5 notitieboek met een hard kaft waar ik ongeveer een jaar lang in kan schrijven. Als ik het een dag vergeet ;) schrijf ik gewoon met terugwerkende kracht als ik wil, er zit geen druk op.

Is het nuttig? Nou voor mij is het heel nuttig :-) regelmatig blader ik terug om informatie te lezen die ik volledig ben kwijtgeraakt over iets wat ik heb gedaan, plannen die we hadden gemaakt of anekdotes over onze puberboys. Qua stresscontrol is het fijn om alles op te schrijven, bam daar staat het, zo heb ik beleefd en nu kan ik het niet meer kwijtraken.

Het is ook een naslagwerk qua hoe het met de MS perikelen gaat. Meestal test ik iets een maand uit om te kijken of het helpt en daarna stop ik er een maand mee. Vergeleken bij mijn schrijfsels in het logboek blijkt dat mijn hoofd het anders opslaat allemaal, hoe verrassend is dat? ^-^

Vorig jaar heb ik bijvoorbeeld intermittent fasting, koud douchen en stoppen met social media uitgetest. De ervaringen die ik ermee heb opgedaan staan mooi opgeschreven, qua handschrift is het niet zo mooi kan ik zeggen, maar dat terzijde. Als ik mijn notities teruglees na afloop, is het voor mij makkelijker om te beslissen of ik er mee doorga of niet.

Het schrijven op deze manier helpt me positief te denken, dat is ook winst. Ik heb boeken gelezen over schrijven, onder andere van Natalie Golberg waarin ze beschrijft wat het doet met je hersenen als je "creatief schrijft" zoals in "Schrijven vanuit je hart". Sinds ik zo schrijf heb ik het meer op rijtje :)

De naam van M heb ik diezelfde dag nog boven tafel gekregen, A is zoals meestal mijn eerste back-up en wist, ondanks mijn warrige verhaal, al gauw wie het was.

Natalie Goldberg
Schrijven vanuit je hart
Over cognitieve problemen bij MS
MS & Cognitie van Toekomst met MS

Gründl Hot Socks 2

Gründl is het merk van het garen :) mijn allereerste zelfgebreide sokken "ever" . Was het nu ook moeilijk, met die hiel en alles?

Op maandagmiddag ben ik meestal bij de Handwerkgroep Almenum waar ik tussen "sokkenbreiprofs" zit, mijn doel was om een paar sokken breien in 2019 en dat is op de valreep gelukt :) Mede mogelijk gemaakt door M, die drie bollen sokkengaren meenam voor mij om uit te kiezen, zodat ik niet naar de wolwinkel hoefde, energiebesparing voor mij hoe attent is dat?

Is het meegevallen of viel het tegen met die hiel en alles? Het viel me echt mee, geen last van het tweede sok syndroom, die tweede was zo klaar. Ik heb gebreid met naald 2,5 en 60 steken. M had zelfs de link naar haar favoriete patroon voor me alleen ben ik het briefje kwijt geraakt en ging ik speuren op internet. Zo kwam ik uit bij Landleven, sokken breien zoals oma, geweldig!  Ik heb het ietsje anders gedaan qua aantal breinaalden, steken opnemen bij de hiel en ik heb een andere manier gebruikt om te minderen maar verder is het me best goed gelukt om het patroon te volgen. Sowieso maak ik aantekeningen in mijn eigen "handwerkpatronenboek", omdat ik de patronen meestal zelf verzin, dus de tweede sok kon ik vlot namaken.

Ze moeten nog door de keuring bij de breiprofs, oh ooooh ^-^, zelf heb ik ze al gedragen en gewassen voordat ik deze foto maakte en ik keur ze helemaal goed. Lekker warm, ze kunnen iets kleiner, volgende keer wil ik 54 steken opzetten in plaats van 60, en ik heb ook mijn eigen voetlengte aangehouden, natuurlijk heb ik geen gemiddelde voeten en dat vind ik dus leuk aan zelfgebreide sokken, ze zijn op maat gemaakt :)

Link naar het patroon van Landleven:
https://www.landleven.nl/inspiratie/creatief/2013/november/sokken-breien-zoals-oma/

Boekentip Oerritme

Leef en eet volgens je oerritme en wordt fit, slank en gelukkig.

We staan veraf van ons natuurlijk ritme. We maken lange dagen dankzij kunstlicht en staan in het weekend vaak later op dan door de week. Veel vrouwen beseffen niet dat ze daardoor hun "innerlijke klok" verstoren. Dit leidt tot hormonale disbalans waar vooral vrouwen 40+ extra gevoelig voor zijn. Door de verstoring van ons bio-ritme kunnen allerlei klachten en ziektes ontstaan waaronder slaapproblemen, vermoeidheid, depressies en zelfs obesitas en kanker.

Veel vrouwen 40+ worstelen met hun hormonen die van nature zo rond het veertigste levensjaar gaan schommelen. Dat kan tot verschillende klachten en zelfs chronische ziekten leiden. Dit hoeft echter niet. Met voeding kan je al heel veel bereiken. De auteur kijkt in dit boek verder dan uitsluitend voeding en geeft ook praktische tips op andere gebieden van onze manier van leven. 

Leen Steyaert heeft meer dan vijfentwintig jaar ervaring in de natuurgeneeskunde. 

MS Looptoestandje

Mijn linkerkant is wat "achteruitgaand gebied" ten opzichte van de rest. De linkervoet snapt ook niet altijd wat hij nou precies moet doen.

De tweede zaterdag van dit jaar liet hij zich op de stoep vallen als een homp vlees. Tjibbe (onze stabij) en ik hadden 's middags zijn vriendin D terug gebracht, na een rondje park, en bij Van Smeden was het klaar even met stappen. Er was niemand te bekennen en dat was een plusser want zo wilde ik niet gespot worden. Ik zou A kunnen appen of hij ons kon ophalen met de auto maar neeeh dat was te dramatisch. Meestal na een pauze gaat het ook beter met lopen, even later gingen we weer, "stap, bam, stap, bam". Thuis na afloop trilden de benen alsof ze een blok beton hadden meegesleept, later ook spierpijn in de bovenbenen, scheenbenen alsof ze kilo's hadden weggeduwd in de sportschool.

Een tijdje later kwam ik M tegen in het hondenpark, ze heeft een klapvoet door MS, die voet heeft een beugel plus ze gebruikt een stok. Vorig jaar heeft zij dus wel keihard de Mont Ventoux beklommen, tweeëntwintig kilometer steil omhoog, respect! Ik vertelde van mijn "vallende homp vlees" ervaring, wat M wel herkende. Ze liet me oefeningen zien die ze elke dag een half uur doet om de spieren te trainen die de voet moeten op en neer bewegen. Verder vertelde ze me dat lopen juist goed is, dat ze zelf destijds minder ging lopen toen het lastiger werd en dat ze voor de klim begonnen is met opbouwen naar vijf kilometer, daarna tien kilometer. Van niks, naar tien kilometer, naar Mont Ventoux, hoe inspirerend is dat? Nu ben ik het wandelen aan het opbouwen met de gezondheidsapp van mijn Iphone, gister acht en een halve kilometer gelopen. De oefeningen van M doe ik er ook bij, een half uur per dag, kun je gewoon zittend doen dus waarom niet?

Onder andere oefeningen zes en zeven van:
https://www.levenmetms.nl/leven-met-ms/ms-en-bewegen/ms-en-krachttraining/krachtoefeningen

Mont Ventoux, klimmen tegen MS:
https://www.klimmentegenms.nl/

 

Boekentip Stralend Door De Menopauze

Voor de meeste vrouwen is de menopauze een weinig aantrekkelijk vooruitzicht. Leen Steyaert  verteld je hoe je door een gezonde levensstijl en met natuurlijke middelen de ongemakken kunt vermijden of beperken, maar vooral hoe je van de menopauzejaren kunt leren en ontdekken dat er na je vijftigste een boeiende nieuwe tijd te wachten staat

In dit boek vind je: efficiënte manieren om opvliegers, nachtelijk zweten, stemmingschommelingen, osteoporose, stress en andere menopauzeklachten tot een minimum te beperken -  doeltreffende energieoefeningen die je dagelijks kunt doen om je energie te laten stromen, je zelfvertrouwen te vergroten, positieve emoties te ontwikkelen en je innerlijke rust te bewaren -  voedingsadvies gebaseerd op de allernieuwste wetenschappelijke bevindingen - aanbevelingen voor een natuurlijke, jonge uitstraling.

Gründl Hot Socks

Als alles goed gaat rolt de eerste sok van mijn naalden uit dit vrolijke verloopgaren.

Hopelijk wordt het niet een nieuwe verslaving, ik zie al sokken met ingebreide figuren voor me. Met katten of namen en teksten, dwaal helemaal af. Net begonnen met die hiel, eerst maar eens leren hoe dat werkt ^-^.

Handwerkgroep Almenum

In 2019 hadden we in Almenum op de maandagmiddagen in ons mooie Harlingen weer gezellige middagen met onze handwerkgroep.

Met eénendertig eindigden we dit jaar, vierentwintig leden en zes vrijwilligers plus onze Tjibbe met zijn aaibare vacht en geweldige stofzuigkwaliteiten.

Terugblik met een "verslagsel" op het afgelopen jaar. 

De freestyle trui is een jurkje geworden. 

De groene boord krulde op en wassen, stomen, blokken, kon de boord niet plat krijgen ^-^ 

De "opkrultijd" is dus voorbij met de nieuwe zwarte mega boord. 

Kennismaking met Puppie Teun, zes maanden.

Deken Breien

35 X 35 steken, rondbreinaald 4

OMS Recept Eenvoudig Avondeten Sla en Rijst

Mijn warme ponchosjaal, gehaakt in 2017

Een hele simpele maaltijd voor de vrijdag vandaag. 

Voor ons gezin, met pubers, heb ik een grote pan volkoren macaroni gemaakt met saus en alles. Plus een salade met voor mezelf zilvervliesrijst. Tricolore sla wat ik erg lekker vind en waar ook rucola sla bij zit, ik heb gelezen dat rucola naast boerenkool eén van de gezondste groenten ter wereld is. In de salade: de tricolore sla zonder kluit gewassen en gesneden, twee wortelen geraspt, een halve komkommer zonder schil geraspt, snacktomaatjes gehalveerd, fijngesneden uitje, geraspte augurken, zonnebloempitten. Het bord lekker vol en de gekookte zilvervliesrijst erbij, klaar. De volkoren macaroni zonder saus past ook gewoon in het OMS programma, ik voel me fitter met zilvervliesrijst.

Op internet las ik over rucola onder andere bij Amber Albeda

MS vitamine D

Sinds juni 2016 volg ik de OMS leefstijl en ik ben er blij mee :-) Destijds was mijn vitamine D gehalte te laag voor de OMS norm van minimaal 150 nmol/L. Om het op te hogen heb ik een megaportie van 500.000 IU ingenomen om de waarde in eén keer op 150 te krijgen. Daarna heb ik het weer laten prikken en sindsdien is het onder controle. 

Elke dag neem ik 10.000 IU. Eind februari of begin maart, aan het einde van de winter, laat ik bloedprikken via de huisarts om mijn vitamine D gehalte te checken. De ondergrens kan per land verschillen, ik wil het tussen de 150 nmol/L en 250 nmol/L hebben, volgens de richtlijnen van de OMS leefstijl. Als ik de assistente bel voor de uitslag vraag ik naar het exacte gehalte gehalte. 

Vitamine D krijg je binnen met:

• de huid met weinig huidbedekking en minimaal zonkracht drie
• vette vis (paling, makreel, zalm, haring, tonijn, sardines, meerval)
• visolie, levertraan
• wilde paddenstoelen en sommige planten,  behalve als ze in weinig licht zijn gegroeid
• eidooiers
• in Nederland vooral uit voedingssupplementen

Besteld bij eHerb

Boekentips De Laatste Mijl van David Baldacci

'Met veel fantasie en psychologie weet David Baldacci Amos Decker als een weliswaar gedeukt, maar ook aandoenlijk personage neer te zetten'- Knack over De geheugenman.

Nadat hij de afgelopen twintig jaar in de gevangenis heeft gezeten voor de moord op zijn ouders, krijgt Melvin Mars plotseling te horen dat hij vrijgelaten wordt. Volkomen onverwacht heeft iemand een bekentenis afgelegd die hem vrijpleit. Desondanks blijft het onduidelijk wie de werkelijke moordenaar is, want wat als de afgelegde bekentenis vals is? Is Melvin dan toch de eigenlijke dader?

Amos Decker begint net te wennen aan zijn nieuwe baan bij de fbi wanneer hij leest over de zaak Melvin Mars. Hij raakt gefascineerd door de overeenkomsten die er zijn met de moord op zijn eigen gezin en begint zijn eigen onderzoek. Langzaam maar zeker komt hij dichter bij de afschuwelijke waarheid.

Boekentip De Dochters Van De Kapitein van Maria Duenas

Drie dochters, twee werelden, een stad.

Begin twintigste eeuw emigreren drie Spaanse zussen naar de VS, waar ze het restaurant van hun overleden vader overnemen. Aanvankelijk verzetten ze zich tegen de manier van leven in New York, maar algauw beseffen ze dat ze alleen kunnen overleven als ze het restaurant ombouwen tot een variétéclub. Het krijgt de naam "De dochters van de kapitein". Ieder van de dochters beleeft daarbij haar eigen avonturen. De dochters van de kapitein is het fascinerende verhaal van emigranten die willen terugkeren naar hun geboorteland maar door omstandigheden gedwongen worden in het land van hun bestemming te blijven. Het is een verhaal van vallen en opstaan, van geluk en tegenspoed, van doorzetten en volhouden. En een verhaal van drie sterke vrouwen, ieder met haar eigen karakter, met samen eén doel voor ogen: overleven in een bruisende stad vol vernieuwingen, en zelf opnieuw beginnen. 

OMS Recept Ovenschotel met Aardappelen

Begin van een beenwarmer

Een paar weken geleden heb ik een ovenschotel gemaakt met aardappelen en broccoli.

Voor de bodemlaag bakte ik een bakje in schijfjes gesneden champignons en een fijn gesneden uien OMS, dus zonder olie, met steeds een beetje water erbij en daarna voegde ik extra water plus een blikje tomatenpuree toe. Voor de smaak oregano, peper en zeezout erbij, ik roerde het nog een keer door en goot het in een ovenschaal.

De volgende laag was broccoli, zes minuten gekookt en goed uitgelekt.

Daarop fijn geprakte gekookte aardappelen. 

Voor de toplaag cashewnoten en edelgistvlokken fijngehakt.

In de heteluchtoven vijftien minuten op honderdtachtig graden.

De helft heb ik ingevroren en een weekje later opgewarmd in de oven, lekker makkelijk en de smaak was gewoon goed.

Gebaseerd op de veganistische Ovenschotel di Mama van de Groene Meisjes.

Freestyle Trui Gebreid Zwart Roze Groen

Acrylgaren uit voorraad.

Dunne dubbele draden bij het groene gedeelte.

Mouwen met dubbele lengte gebreid op de rondbreinaald. Naar binnen geslagen en vastgenaaid met een rijgsteek. 

 Hoi!

Nog een close-up

Afgehecht met een rekbare steek:

twee steken recht breien,

terugzetten op de linker breinaald,

schuin rechts achter insteken in beide steken,

 samenbreien.

PS: De trui is inmiddels een jurkje geworden.

De Ideale Vijand

The Night Manager van John le Carré

Hoe dieper je wroet hoe vuiler je handen.

Aanvankelijk is Jonathan Pine niet meer dan een doorsnee nachtmanager in een chic hotel. Maar als één enkel poging om informatie door te spelen naar de Britse autoriteiten - over een internationale ondernemer in het hotel die zich bezighoudt met zaken die het daglicht niet kunnen verdragen - hem als een boomerang treft, en er in Jonathan Pines naaste omgeving menden beginnen dood te gaan, stort hij zich in een strijd tegen machten die zijn voorstellingsvermogen ver te boven gaan.

In een ijzingwekkend verhaal over corrupte inlichtingendiensten, prijskaartjes van meer dan een miljard dollar en de waarheid omtrent de gruwel die wapenhandel heet, schept John le Carré een claustrofobische wereld waarin niemand kan worden vertrouwd.

De BBC verfilmde The Night Manager (De ideale vijand) tot een indrukwekkende televisieserie, met in de hoofdrollen onder meer Hugh Laurie, Tom Hiddleston en Elizabeth Debicki

Trui Breien Freestyle

Werk In Uitvoering :)

Gehaakte Wanten

In oktober 2013 haakte ik dit gezellige paar, elke koude dag draag ik ze als ik de hond uitlaat en zo zien ze er vandaag uit, ze zijn nog steeds lekker warm. 

Gehaakt met Royal of Saskia en haaknaald vijf en zes. Heel eenvoudig met vasten en lossen, dat is alles.

Met drie extra bollen garen en haaknaald acht en tien haak je er zo een bijpassende stoere colsjaal bij.

Mijn haakpatroon voor deze wanten en haakpatroon bijpassende colsjaal .

Trui Zwart-Roze

Freestyle Breien

Werk in uitvoering.

Hij is me te kort.

Sjaal Bohemian

Lekker warm :) 

Zwart-Wit deken

De Granny Square vierkante zwart-wit deken van een paar jaar geleden. 

Genetische varianten voor MS ontdekt

Wetenschappers van het Radboudumc hebben meerdere DNA-varianten gevonden die een verhoogd risico geven op MS. De belangrijkste ontdekking is een genetische variant in het zogenaamde MBP-gen dat een belangrijke rol speelt in het ontstaan van MS. 

Wetenschappers hebben onderzoek gedaan bij families waarin MS vaker voorkomt. Bij het onderzoek werd het DNA van zieke familieleden naast dat van gezonde familieleden gelegd. De onderzoekers ontdekten dat voor het eerst een afwijking in dat belangrijke MBP-gen, waardoor waarschijnlijk iets misgaat met het eiwit dat geproduceerd wordt door het MBP-gen. Door de ontdekking van de fout kan nu gerichter gezocht worden naar medicijnen die de afbraak van de beschermlaag rond de zenuw tegengaan. 

Er is hoop :)

https://www.radboudumc.nl/nieuws/2019/genetische-varianten-voor-multiple-sclerose-ontdekt

Iphone zwart wit scherm

Hoe zet je je iPhone scherm op zwart-wit?

Een vriendin van me wil ook kunnen switchen tussen het kleur en zwart-wit scherm voor minder afleiding van de iPhone. Dus ik heb vanochtend screenshots gemaakt om haar even te appen hoe ze het kan instellen. Mocht je het willen proberen:

Ga naar instellingen en kies "Algemeen".

Kies "Toegankelijkheid".

Kies "Aangepaste Weergave".

Kies "Kleurfilters".

Zet 'Kleurfilters" en "Grijstinten" aan.

Ga terug naar  "Toegankelijkheid" en scroll helemaal naar beneden en kies

"Activeringsknop".

Zet "Kleurfilters" aan.

Voor zwart wit scherm driemaal op de thuisknop drukken. 

Weer driemaal op de thuisknop drukken voor kleur. 

Vloerkleed haken met oude spijkerbroeken

Dit vloerkleed heb ik gemaakt van oude spijkerbroeken in 2016.

Best zwaar als hij groter wordt :)

Wil je zelf aan de slag? Ik heb destijds vijf tips  op geschreven qua berekenen hoeveel spijkerbroeken je nodig hebt, geschikte haaksteken, afhechten en dikte van de haaknaald :)

Paarse Bohemian Pom Pom Deken

Het is een warme zachte deken geworden met tweeënzeventig bloemen :)

Klaar om te verhuizen naar Amsterdam.

Foto's van de planning en close-up van de vierkanten.

De Viking

Torstein Tormodson, krijger en huurling, raakt betrokken bij een gruwelijke machtsstrijd.  

De internationale Viking-sensatie uit Noorwegen van Bjørn Andreas Bull-Hansen 

Het jaar is 993. Tijdens een aanval ten oosten van Viken in Noorwegen wordt Torsteins vader wreed vermoord door de mannen van Olaf Trygvasson. De twaalfjarige Torstein wordt meegenomen als slaaf, maar ziet zijn kans schoon om te vluchten. Hij ontsnapt naar de Orkney-eilanden - op zoek naar zijn oudere broer.

In De Viking volgen we Torstein Tormodson in zijn onge jaren als slaaf en banneling, en later als krijger en huurling van de legendarische Jomsvikings broederschap. Als snel wordt hij betrokken bij de machtsstrijd tussen Olaf Trygvasson en de andere Scandinavische leiders.

De Viking is het eerste boek in een serie. De reeks is gebaseerd op jarenlang onderzoek naar een turbulent en dramatische tijd in de geschiedenis. Het neemt ons mee door grote delen van Noord-Europea (Zweden, Denemarken, Polen, Engeland en Schotland), zoals ze duizend jaar geleden waren, en is gebaseerd op historische gebeurtenissen. As Jomsviking is Torstein betrokken bij de machtsstrijd tussen Scandinavische koningen en graven die uitmond in een bloedig zeestrijd bij Svolder in het jaar 1000.

OMS Nasi Recept

Beschrijving van hoe ik OMS Nasi maak met satésaus, alles erop en eraan ^-) 

Nee, ik doe er geen foto bij van de "Crimescene" er staat hier ergens een foto gemaakt van een rijstwafel met OMS humus en ik vind het achteraf toch niet een aantrekkelijk beeld dat ik graag terug zie XD 

De nasi maak ik voor minimaal vijf personen. Qua groente zou ik bijvoorbeeld taugé kunnen nemen, een bamigroentepakket en alles alleen zijn er hier mensen/pubers, die geen taugé erin willen of prei enzovoorts. Wat ik nu doe is: een spitskool, een ui en een paprika fijnsnijden met de keukenmachine, als het kan doe ik een gele paprika want die valt niet op. Ik gebruik meestal de rasp meestal tenzij ik die per ongeluk onderste boven plaats dan wordt het de fijn snijder. 

Qua nasi kruiden doe ik in een schaaltje: 

drie theelepels Laos, een theelepel Kurkumapoeder, twee theelepels Gemberpoeder, twee theelepels gedroogde Koriander, snufje zwarte peper, twee theelepels knoflookpoeder, twee theelepels uienpoeder, twee theelepels kerriepoeder.

In een ruime pan breng ik water aan de kook, als het kookt doe ik er ongeveer 700 gram zilvervliesrijst in en kook het volgens de aanwijzing op de verpakking.

In een kleine pan met antiaanbaklaag doe ik alvast een halve lepel bio pindakaas, een lepel ketjap  een theelepel soyasaus, en een beetje sambal. Dat laat ik even wachten om er straks satésaus mee te maken.

Een grote pan met anti aanbaklaag zet ik op hoog vuur en doe er de groente in, roeren en als het vocht eruit is gaat het plakken. Dan giet ik er steeds een beetje water in en blijf een paar minuten roeren. Als de groenten slinken doe ik de kruiden erin met nog een beetje water als het nodig is, roer het kort door en zet het vuur uit plus doe een deksel op de pan. 

De rijst giet ik af als het gaar is en doe ik in de pan met de gebakken groenten, alles roer ik door elkaar en doe het deksel er nog even op, het is klaar.

De spullen in de kleine pan voor de satésaus warm ik op, al roerend en doe er water bij tot het een sausje is. Op een bord schep ik nasi en doe de satésaus er meteen overheen. 

Lekker met ongebrande cashewnoten, geraspte wortel, gekookt eiwit.

De rest van het gezin neemt er bijvoorbeeld kroepoek, omelet, satésaus, atjar en zoute pinda's bij.

MS hoe het begon

In 2014 waren de baardmutsen "in" 

Ik kwam een verslag tegen uit 2014, van hoe ik erachter dat ik MS had:

In augustus 2013 merkte ik dat ik minder gevoel had in de tenen van mijn rechtervoet. Omdat ik het jaar daarvoor was geopereerd aan een dubbel hernia dacht ik "ja hoor, heb ik weer, littekenweefsel". Maar het dove gevoel trok op omhoog. Dat je bijvoorbeeld het niet goed voelt als je je afdroogt na het douchen. Als dat gevoel niet beter zou zijn na de herfstvakantie moest ik naar de huisarts gaan, sprak ik met mezelf af.

Op maandag na de herfstvakantie was ik bij de huisarts, de dag erna bij de neuroloog. Of er ook ziektes in de familie voorkomen, vroeg hij. Ja een aantal waaronder MS, dat heeft mijn oom gehad. MS schreef de neuroloog heel groot op en dat was het moment dat dacht dat het inderdaad MS zou kunnen zijn. Thuisgekomen ging ik eerste googlen op MS symptomen en ging het gesprek nog een keer na voor mezelf. En het drong tot me door hoor. De mouwen opgestroopt, de ramen gelapt en verder als een speer tekeer gegaan in het huishouden.

Die nacht werd ik wakker rond half vier met een heel doof gevoel tot mijn neus, mijn handen en voeten waren heel zwaar. En ik was bang dat het naar binnen zou slaan, dat m'n tong gevoelloos zou worden. Het werd na een poos afwachten absoluut niet beter, uiteindelijk een ambulance gebeld, ik hoopte dat het psychisch was, een reactie op het gesprek. Het bleek in het ziekenhuis geen hyperventilatie te zijn en ook niet psychisch. Het MCL heeft mij geweldig geholpen en de neuroloog waarmee ik het gesprek heb gehad kwam overdag meteen bij me kijken. Dezelfde dag een volledige scan inclusief hersenen. En verder in de twee weken ziekenhuis werd alles goed in de gaten gehouden, kreeg ik bloedtesten, zo'n zenuwtest met electroden en een ruggenmergprik. Er waren een aantal vlekjes te zien in de hersenen, uit de ruggenmergprik bleek het hersenvocht afwijkend te zijn, ook een aantal zenuwen reageerden vertraagd. Achteraf heb ik die nacht een MS aanval gehad.

In mei 2014 kregen we de uitslag van de laatste hersenscan en gelukkig heb ik de milde vorm en hoef ik geen medicijnen.

Pompoensoep OMS

OMS Pompoensoep 

Eerst snij ik de afgespoelde middelgrote pompoen, met schil, in vier parten en haal de pitten eruit. Dan snij ik de parten in kleine stukken. Ik schraap een winterwortel die ik erbij snij in kleine stukken.

Twee uien en twee tenen knoflook snij ik fijn en leg ze apart. 

In een kommetje doe ik de kruiden:

een lepel kerriepoeder

een theelepel kurkuma

snufje zwarte peper

twee theelepels uienpoeder

een theelepel kaneel

een eetlepel knoflookpoeder

een plakje fijn geraspte gemberwortel naar smaak

In een ruime soeppan op hoog vuur bak ik kort de ui en knoflook, ik blijf roeren en doe er een scheutje water bij. Dan doe ik de pompoen en wortel erbij, roer het even kort mee en giet er anderhalve liter water bij. De kruiden doe ik erin en als het eenmaal kookt zet ik het vuur op zacht en laat het ongeveer vijfentwintig minuten doorkoken, af en toe roer ik het door. Dan zet ik het vuur uit en pureer het met de staafmixer, als het nodig is giet ik er een beetje water bij en wat zeezout.